جوانى و پرورش نفس با توبه

پسرم ، تو جوانى و با قدرت جوانى ، که حق داده است مى توانى اولین قدم انحراف را قطع کنى و نگذارى به قدم هاى دیگر کشیده شوى که هر قدمى قدم هایى در پى دارد و هر گناهى ، گر چه کوچک به گناهان بزرگ و بزرگ تر انسان را مى کشد. به طورى که گناهان بسیار بزرگ در نظر انسان ناچیز آید. بلکه گاهى اشخاص به ارتکاب بعض کبائر به یکدیگر فخر مى کنند و گاهى به واسطه شدت ظلمات و حجاب هاى دنیوى ، منکر به نظر معروف و معروف منکر مى گردد.( نقطه عطف ، ص 43 و 44، نامه عارفانه امام به حجت الاسلام سید احمد خمینى ، 26/4/63، صحیفه نور، ج 22، ص 364)

در ایام جوانى ، اراده و تصمیم انسان ، جوان است و محکم . از این جهت نیز، اصلاح براى انسان آسانتر است .ولى در پیرى ، اراده سست و تصمیم پیر است ، چیره شدن بر قوا مشکل تر است .( شرح حدیث جنودِ عقل و جهل ، ص 157)

چه بسا باشد که یک خُلق زشتى چون بخل یا حسد مثلا که در جوان ، نارس  است با کمى مراقبت و زحمت بتوان اصلاح کرد؛ بلکه مبدل به اخلاق صالح مقابله آنها،کرد و چون مدتى غفلت شد و سهل انگارى شد، محتاج به ریاضات سخت و مجاهدات شدید طولانى باشد که ممکن است وضعیت روزگار و رسیدن اجل به انسان مجاهد نیز مهلت اصلاح و تصفیه ندهد و با آن اخلاق ظلمانى و کدورتهاى معنوى ، که مبداء و منشاء فشارها و ظلمت هاى قبر و برزخ و قیامت است ، انسان منتقل به آن عالم شود.( شرح حدیث جنودِ عقل و جهل ، ص 157)

بهار توبه ، ایام جوانى است که بار گناهان کمتر و کدورت قلبى و ظلمت باطنى ناقص تر و شرایط توبه سهل تر و آسان تر است . انسان در پیرى حرص  و طمع و حب مال و جاه و طول املش بیش تر است . و این مجرب است و حدیث شریف نبوى (پیامبر اسلام (ص ) فرمود: فرزند آدم پیر مى شود و دو چیز با او مى ماند: حرص و آرزو. خصال ، صدوق (ره )، ج 1، ص 73) شاهد بر آن است .

گیرم که انسان بتواند در ایام پیرى قیام به این امر کند، از کجا به پیرى برسد و اجل موعود او را در سن جوانى و در حال اشتغال به نافرمانى نرباید و به او مهلت دهد؟

کمیاب بودن پیران ، دلیل است که مرگ به جوانان نزدیک تر است ...

پس اى عزیز، هر چه زودتر دامن (همت ) به کمر بزن و عزم را محکم و اراده را قوى کن ، و از گناهان ، تا سن جوانى هستى یا در حیات دنیایى مى باشى توبه کن و مگذار فرصت خداداد از دستت برود و به تسویلات شیطانى و مکاید نفس اماره اعتنا مکن .( چهل حدیث ، ص 499.)

نعمت جوانى و علم آموزى 

نعمت جوانى را دارد این را، قدرش را بدانید و هدر ندهید این نعمت را؛ اگر بنا باشد انسان جوان ، من نمى گویم که تفریح نداشته باشد، عرض نمى کنم که همه اش مشغول باشد. من عرض مى کنم که اوقاتش تقسیم باشد و فکر مهمش براى تحصیل ...حالا که نعمت جوانى را دارید اوقاتتان تقسیم بشود و قسمت مهمش صرف مباحثه و مطالعه و مذاکره و بحث و تدریس باشد. و اگر چنانچه ایام جوانى از دست برود دیگر خیال نکنید که مى توانید عبادت را بگذارید آخر ایام عمر و تحصیل را بگذارید براى آخر عمر. در آخر عمر، انسان نه عبادت مى تواند بکند و نه تحصیل مى تواند بکند و نه افکارش یک افکار قوى مستقیمى است که بتواند مطالب علمى را درک بکند. باید شما از حالا که جوان هستید تحصیل کنید مبانى علمى را، مبانى فقهى را. ( صحیفه نور، ج 1، ص 233، بیانات امام در مورد نقش احکام سیاسى عبادى قرآن در انسان سازى ، 6/7/47)

باید چو طبقه جوان روحانى و دانشگاهى ، با کمال جدیت به تحصیل علم ، هر یک در محیط خود ادامه دهند. این زمزمه بسیار ناراحت کننده که اخیراً بین بعضى جوانان شایع شده که درس خواندن چه فایده اى دارد مطلبى است انحرافى و مطمئناً یا از روى جهالت و بى خبرى است و یا با سوء نیت واز القائات طاغوت شیطانى است که مى خواهند طلاب علوم دینى را از علوم اسلامى باز دارند که احکام اسلام به طاق نسیان سپرده شود و محو آثار دیانت ، به دست خودمان تحقق پیدا کند و جوانان دانشگاهى ما را انگل و متکى به قشرهاى استعمارى بار بیاورند که همه کس چون همه چیز، وارداتى باشد و احتیاج به اجنبى در تمام ابعاد و رشته هاى علمى هر چه بیش تر روز افزون شود و این خطر بزرگى است که کشور را هر چه بیش تر به عقب مى راند. اگر علو اسلامى مردانى متخصص نداشت ، تاکنون آثار دیانت محو شده بود و اگر پس از این نداشته باشد این سد عظیم مقابل اجانب ، منهدم مى شود و راه براى استثمارگران هر چه بیش تر باز مى شود و اگر دانشگاه ها خالى از مردانى دانشمند و متخصص شوند، اجانب منفعت طلب چون سرطان ، در تمام کشور ریشه دوانده و زمام امور اقتصادى و علمى ما را به دست مى گیرند و سرپرستى مى کنند. باید جوانان با این فکر غلط استثمارى مبارزه کنند و بهترین و مؤ ثرترین مبارزه با اجنبى مجهز شدن به سلاح علم و دین و دیانت و خالى کردن این سنگر و دعوت به خلع این سلاح ، خیانت به اسلام و مملکت اسلامى است .( صحیفه نور، ج 2، ص 21 و 20، پاسخ امام به اتحادیه انجمن هاى اسلامى دانشجویان در اروپا24/11/56)

باید کوشش در راه علم و به دست آوردن تخصص در رشته هاى مختلفه ، اساس فعالیت جوانان دانشجوى عزیز ما باشد که نیازمندى هاى میهن به دست خود آنها برآورده و کشور ما با کوشش شما خودکفا شود.( صحیفه نور ، ج 9، ص 186، پیام امام در آستانه بازگشایى دانشگاه ها و مدارس  کشور 31/6/58)